Verhalenserie themajaar #100yearspharmafuture – Deel 1
Oss: centrum in de coronabestrijding
Op 27 februari 2020 krijgt Bruno Bruins bij de NOS een briefje in zijn handen gedrukt. Zonder precies te weten wat ons te wachten staat, deelt de minister van VWS de boodschap: de eerste coronabesmetting in Nederland is een feit. Het is de start van de pandemie in Nederland. Maar óók die van de coronabestrijding vanuit Oss. In een tijdlijn zetten we de kernontwikkelingen op een rij.
Al vier dagen na het briefje van Bruins is het voor het eerst raak in Oss. Op 2 maart wordt in onze regio de eerste coronabesmetting vastgesteld. Tot grote paniek leidt het nieuws niet; de meeste mensen denken vooral terug aan een leuk carnavalsfeest of een heerlijke wintersportvakantie. Met dat rare virus uit Wuhan zal het toch allemaal wel loslopen?
Maart 2020 – Brandhaard
Nauwelijks twee weken later weten we beter. Het coronavirus verspreidt zich als een olievlek over Nederland en over onze regio in het bijzonder. Sterker nog: ‘we’ groeien uit tot de brandhaard van het virus. Op andere plekken in de wereld gaat het minstens zo hard, en op 11 maart spreekt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) officieel van een pandemie. Voor premier Rutte en het kabinet reden genoeg om de volgende dag een ‘intelligente lockdown’ aan te kondigen: Nederland gaat op slot.
“Was je handen stuk”
April 2020 – Tekorten
‘Was je handen stuk’ is de boodschap van Rutte. Bij Dreumex en Spectro, twee Osse producten van reinigingsmiddelen, merken ze de gevolgen direct. De vraag naar zeep- en desinfectieproducten explodeert en de fabrikanten draaien overuren. Toch dreigen er tekorten in de ziekenhuizen: aan desinfectiemiddelen, maar ook aan gezichtsmaskers, wegwerphandschoenen, brillen en schorten. Daarom starten de 62 life sciences-bedrijven op Pivot Park in Oss met het inzamelen van persoonlijke beschermingsmiddelen, die ze vervolgens doneren aan het Landelijk Netwerk Acute Zorg.
April 2020 – Productie opschroeven
Ondertussen stromen de ziekenhuizen vol met coronapatiënten. Om al die mensen te behandelen, neemt de vraag naar anesthesiemiddelen en spierverslappers toe. Onder andere geneesmiddelenbedrijf MSD Oss zet alle zeilen bij om aan de wereldwijde vraag te voldoen. Het bedrijf schroeft de productiecapaciteit flink op en doneert duizenden mondkapjes, handschoenen en desinfectiemiddelen aan de gezondheidszorg.
Ook de Osse vestiging van farmaceutisch bedrijf Aspen schakelt een tandje bij, vooral door het leveren van extra actieve farmaceutische ingrediënten voor de productie van geneesmiddelen. Sociaal werkbedrijf IBN tovert de werklocaties in Veghel en Oss om tot anti-coronafabrieken: in recordtijd produceert het bedrijf honderdduizenden mondkapjes en twee miljoen spatschermen.
Mei 2020 – Oplossingen
Natuurlijk buigen de Osse farmabedrijven zich direct na het uitbreken van het coronavirus ook over oplossingen voor de lange termijn. Innatoss Laboratories werkt aan een laagdrempelige bloedtest om te bepalen of besmette mensen antistoffen aanmaken en daardoor immuun voor de ziekte zijn. En Pivot Park roept zijn huurders op om te komen tot innovatieve plannen om corona te bestrijden. Die oproep heeft succes: liefst acht bedrijven melden zich aan en komen met interessante ideeën, zoals de herbestemming van een bestaand medicijn.
Juni 2020 – Coronamedicijn
Terwijl de besmettingscijfers in Nederland afnemen en het kabinet de maatregelen om het virus te bedwingen versoepelt, blijven de life sciences-bedrijven op scherp staan. Zo werkt adviesbureau 3D-pharmXchange, gespecialiseerd in de ontwikkeling van geneesmiddelen en diagnostiek, aan een consortium om sneller tot een werkend coronamedicijn te komen.
“Vloeibare goud”
Augustus 2020 – Hoop
Diverse ontwikkelingen bieden hoop. Zo strijdt het Pivot Park Screening Centre (PPSC) op meerdere fronten tegen het virus. Dat moet leiden tot de ontdekking van nieuwe kandidaat-geneesmiddelen die niet alleen de ziekteprogressie bij coronapatiënten tegengaan, maar ook beschermen tegen virusuitbraken. Een andere hoopvolle ontwikkeling: het lijkt het erop dat het kankermedicijn Calquence, ontwikkeld door biotechbedrijf Acerta Pharma in Oss, mogelijk effectief is tegen COVID-19.
Ook het Osse Ardena draagt een steentje bij aan de strijd tegen de pandemie. De expert in actieve farmaceutische ingrediënten en nano-geneesmiddelen ondersteunt vanuit Oss twee buitenlandse bedrijven met hun productie: het Amerikaanse Novavax en het Zweedse Vicore Pharma. Daarnaast maakt Ardena in de eerste golf van de pandemie een grote serie testkits voor de Belgische markt.
Januari 2021 - Vaccins
Eind 2020 lijkt er licht aan het einde van de tunnel. Meerdere coronavaccins worden goedgekeurd en in Nederland wordt op 6 januari de eerste prik gezet. In Veghel heeft verpleeghuismedewerker Sanna Elkadiri (39) de primeur. Het Osse bedrijf BioConnection speelt ondertussen een rol bij de productie van het vaccin van de farmaceuten AdaptVac en Bavarian Nordic. Op Pivot Park zorgt het voor de nauwkeurige afwerking en steriele afvulling van het vaccin.
Al die vaccins moeten natuurlijk ergens bevroren worden opgeslagen en van daaruit naar priklocaties in heel Nederland worden vervoerd. Het kabinet legt die verantwoordelijke taak in handen van Movianto: een Osse logistieke dienstverlener die hierdoor plotseling landelijke bekendheid geniet. Zo gebeurt het dat het ‘vloeibare goud’ dat ons uit de coronacrisis moet helpen zich aan het begin van 2021 binnen onze gemeentegrenzen bevindt.
Ambities waarmaken
Bijdragen aan de gezondheid van mensen: dat is wat we in Oss ambiëren. Als je ziet welke rol we de afgelopen twee jaar hebben gespeeld in de bestrijding van COVID-19, kun je niet anders concluderen dan dat we die ambitie waarmaken. Van de productie van desinfectiemiddelen en medicijnen tot en met de opslag van coronavaccins: mede dankzij het farmaceutische ondernemerschap in Oss staan we in Nederland (en zelfs daarbuiten) waar we nu staan. En daar mogen we trots op zijn!